1. Zameldowanie
Zgodnie z polskim prawem meldunek jest wymagany zarówno dla wszystkich obywateli polskich, jak i dla imigrantów. Dlatego też osoby polskiego pochodzenia z zagranicy i obcokrajowcy muszą wiedzieć, jak załatwić zameldowanie w Polsce, które w przyszłości umożliwi im wygodne warunki życia.
Przed rozpoczęciem procesu zameldowania musisz dowiedzieć się, jakie dokumenty mogą być wymagane, gdzie zgłosić zameldowanie, a także jak wygląda cały proces. Aby zameldować się, przede wszystkim potrzebna będzie umowa najmu lub inny dokument potwierdzający prawo do korzystania przez Ciebie z lokalu mieszkalnego. Jeśli jesteś studentem, wystarczy wypełnić wniosek, o którym mowa za chwilę.
Jeśli obcokrajowiec nie ma stosunku prawnego do lokalu, właściciel domu musi wyrazić zgodę na jego zameldowanie i okazać dokumenty potwierdzające własność nieruchomości. W przypadku, gdy jesteś studentem i mieszkasz w akademiku, wystarczy wypełnić wniosek o zameldowanie. Wniosek ten można pobrać, wydrukować i wypełnić w domu lub w urzędzie gminy. Do załatwienia sprawy potrzebny będzie także Twój ważny paszport i wiza.
Gdzie załatwić formalności ? W urzędzie miasta lub w przypadku większych miast – w urzędzie dzielnicy. Wybierasz urząd zgodny z Twoim miejscem zamieszkania. W jego ustaleniu pomoże ci bezpośrednio właściciel wynajmowanej przez Ciebie nieruchomości.
Sam proces dokonania meldunku nie jest skomplikowany. Trzeba przyjść do pracownika urzędu, który zajmuje się sprawami obywatelskimi. Następnie będziesz musiał przedstawić wszystkie wymagane dokumenty. Usługa jest bezpłatna. Natomiast za zaświadczenie o zameldowaniu na pobyt czasowy, czyli pisemne potwierdzenie zameldowania, trzeba będzie zapłacić 17 zł. Zrobić to można od razu w kasie urzędu. Na tym proces zameldowania się kończy.
2. Zamieszkanie
Szukając mieszkania w Polsce, warto wziąć pod uwagę, że istnieją 2 najpopularniejsze opcje mieszkaniowe. Wynajem mieszkania lub hostelu. Hostel może być wygodny dla tych, którzy przyjeżdżają do pracy, nie są wybredni co do warunków życia i szukają taniego noclegu. Znalezienie hostelu jest dość łatwe. Wystarczy wpisać w wyszukiwarce słowo „hostel” oraz miasto, w którym planujesz mieszkać. Następnie trzeba wybrać najbardziej odpowiednią opcję w oparciu o cenę, wygodę lokalizacji i poziom samego hostelu. W takim przypadku powinieneś być przygotowany na to, że często będziesz musiał mieszkać w pokoju z sąsiadem, korzystać ze wspólnej kuchni, łazienki itp.
Jeśli rozważamy możliwość znalezienia i wynajęcia mieszkania, to istnieją pewne niuanse, na które warto zwrócić uwagę. Przyglądając się ofertom, należy od razu sprawdzić, czy czynsz jest wliczony w opłatę miesięczną wynajmu mieszkania. Jeśli nie, to należy go doliczyć do kosztów wynajmu mieszkania. Jeśli wysokość czynszu nie jest wskazana w samej ofercie, powinieneś skontaktować się z właścicielem i wyjaśnić to telefonicznie, a następnie zdecydować, czy ta opcja Ci pasuje.
Po wybraniu mieszkania i ustaleniu warunków wynajmu, które są dla Ciebie akceptowalne, trzeba umówić się na obejrzenie mieszkania i zapytać, czy będzie podpisywana umowa najmu. Jeśli nie, to lepiej zrezygnować z takiej oferty, gdyż umowa najmu mieszkania będzie dla Ciebie gwarancją rzetelności wynajmującego, będzie wymagana także w dalszych sprawach związanych z legalizacją Twojego pobytu w Polsce.
Dużo pytań również dotyczy kaucji. Kaucja to kwota, która jest uiszczana w wysokości miesięcznego czynszu najmu, jako gwarancja dla wynajmującego na wypadek uszkodzenia mienia podczas najmu.
Przechodząc do tematu podpisania umowy, warto zwrócić uwagę, aby wszystkie dane zostały wpisane poprawnie, żeby została wpisana pełna cena najmu, opisane wyposażenie, zostały załączone zdjęcia powierzchni mieszkalnej. To jest potrzebne po to, żeby mieć potwierdzenie stanu mieszkania przed rozpoczęciem najmu. Jest to konieczne w przypadku, gdy powstają spory z wynajmującym podczas wymeldowania. Należy również wskazać w umowie okres, na jaki mieszkanie jest wynajmowane.
Wymieniliśmy tym samym ważne kwestie, na które należy zwrócić uwagę, szukając mieszkania na terenie Polski.
3. Zatrudnienie
Aby pracować legalnie na terenie Polski, musisz mieć odpowiednie pozwolenie od polskich władz. Jednocześnie zostaje z Tobą zawarta umowa, a pracodawca nie tylko wypłaca Ci wynagrodzenie, ale także opłaca wszystkie podatki. W takim przypadku, przebywając w Polsce, masz takie same prawa jak każdy obywatel polski, w tym prawo do bezpłatnego leczenia w publicznych przychodniach zdrowia, prawo do nieobecności w pracy w przypadku choroby i konieczności pozostania na zwolnieniu lekarskim, prawo do gwarantowanej płacy minimalnej, prawo do odszkodowania w przypadku wypadku przy pracy, prawo do odprawy itp.
Praca na umowę to bardzo ważna kwestia dla Twojego bezpieczeństwa. Nie można opierać się jedynie na porozumieniu z pracodawcą, gdyż w takim przypadku oficjalnie nie masz żadnych praw, a wszystko zależy tylko od uczciwości pracodawcy. Przed podjęciem nielegalnej pracy powinieneś wiedzieć także, że jeśli zostaniesz złapany, grozi Ci nie tylko wydalenie z kraju, ale także całkowity zakaz wjazdu do Polski przez kolejne dwa lata. W przyszłości możesz też mieć problemy z otrzymaniem polskiej wizy.
Rejestracja do legalnej pracy to proces wieloetapowy. W pierwszej kolejności pracodawca kieruje wniosek do wojewódzkiego urzędu pracy, w którym uzasadnia potrzebę przyjęcia do pracy obcokrajowca. Jeśli wojewoda wyda pozytywną decyzję, otrzymujesz zezwolenie na pracę oraz wizę. Zwykle wizę pracowniczą wydaje się w kraju zamieszkania cudzoziemca w polskim Konsulacie.
Jeśli przyjechałeś na rozmowę kwalifikacyjną na podstawie wizy turystycznej, a już wróciłeś do domu, firma wyśle Ci zaproszenie pocztą. Z tym zaproszeniem udajesz się do polskiej ambasady, gdzie otrzymasz wizę pracowniczą, na podstawie, której przyjeżdżasz do Polski. W okresie ważności wizy możesz swobodnie wjeżdżać i wyjeżdżać z Polski.
Podczas ubiegania się o pracę ważnym niuansem jest okres próbny. Dobrzy specjaliści, szukając nowej pracy, często oferują właścicielowi firmy kilka dni pracy za darmo. W tym okresie sumiennie i profesjonalnie wykonują wszystkie obowiązki, starając się jak najlepiej wykazać. Kiedy praca jest skończona i dobrze wykonana, taki specjalista udaje się do właściciela i przedstawia mu warunki pracy w firmie. Jeśli negocjacje zaczną się przeciągać, specjalista po prostu zostawia wizytówkę, prosi o kontakt i odchodzi.
Często zdarzają się przypadki, gdy cudzoziemcy są oszukiwani, ponieważ nie zostają dotrzymane warunki pracy, które zostały wcześniej uzgodnione. Dlatego warto również zwrócić uwagę na to, że wszystkie kwestie dotyczące warunków pracy, wynagrodzenia, czasu pracy itp. powinny zostać sformalizowane, a mianowicie zapisane w umowie o pracę.
Istnieje także opinia, że wszystkie oferty pracy w Polsce dla obcokrajowców są płatne – tak nie jest. Tylko firmy pośredniczące, które na tym zarabiają, pobierają pieniądze za pośrednictwo w znalezieniu pracy. Pracodawcy się takimi praktykami nie zajmują. Potrzebują pracowników. To jest dla nich najważniejsze.
4. Podatki
Po tym, jak proces Twojego legalnego podjęcia pracy skończy się, warto zadbać o podatki. Przecież przyjeżdżając do Polski, nawet na prace sezonowe, nie wspominając o przeprowadzce tutaj na stałe, należy wypełniać zobowiązania podatkowe, które w przyszłości stworzą komfortowe warunki pobytu w Polsce. Wszystkie osoby mieszkające w Polsce i otrzymujące dochód przez określony czas, mają zobowiązania podatkowe wobec państwa, co oznacza, że muszą płacić podatek w Polsce od łącznej kwoty wszystkich dochodów uzyskanych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od tego, gdzie i w jakim miejscu pracy je otrzymano.
W Polsce istnieją dwa pojęcia – rezydent podatkowy i nierezydent podatkowy. Czym są te pojęcia i jaka jest między nimi różnica i do której kategorii należy się zaklasyfikować?
Rezydent podatkowy to osoba, która jest obywatelem Polski lub innego kraju i mieszka w Polsce 183 dni lub dłużej w roku i uzyskuje tutaj dochód. Rejestrację wszystkich rezydentów podatkowych w Polsce przeprowadza Państwowa Służba Podatkowa.
Nierezydent podatkowy to osoba, która nie spełnia warunków rezydencji podatkowej określonych przez polskie prawo. Oznacza to, że nie mieszka w Polsce dłużej niż 183 dni w roku, ale otrzymuje (otrzymywał) dochód przez określony czas w roku. Naliczanie podatków takiej osoby odbywa się na warunkach umów dwustronnych pomiędzy krajami, w tym umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (opodatkowanie przez dwa państwa).
W Polsce istnieje 12 różnych rodzajów podatków, z których najważniejszym dla pracownika jest PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych) – podatek od dochodów osobistych. Pracując w Polsce, przede wszystkim trzeba wiedzieć, że podatki płacą tu nie tylko obywatele polscy, ale także cudzoziemcy, którzy osiągają dochody na terytorium tego kraju.
Nawet jeśli już nie pracujesz i w ogóle nie jesteś w Polsce, ale w zeszłym roku uzyskiwałeś dochód w tym kraju, będziesz zobowiązany do złożenia zeznania PIT. Niezłożenie zeznania podatkowego w Polsce podlega karze na podstawie Kodeksu Karnego Rzeczypospolitej Polskiej. Nie należy zwlekać ze złożeniem zeznania, gdyż musi on zostać przesłany do Urzędu Skarbowego zgodnego z Twoim miejscem zamieszkania w Polsce, a ewentualna niedopłata podatku opłacona do 30 kwietnia następnego roku (czyli np. 30 kwietnia 2021 r. za rok 2020). Formularze PIT są dostępne w każdym urzędzie skarbowym.
Istnieje kilka rodzajów podatku PIT. Najczęstsze deklaracje o wysokości uzyskanego dochodu (poniesionych wydatkach) w roku podatkowym, wypełniane są na drukach PIT-36, 36-L, 37, 38 i 39:
- PIT-36 – działalność gospodarcza;
- PIT-36-L – podatek liniowy;
- PIT-37 – dochód z pracy (wynagrodzenie);
- PIT-38 – papiery wartościowe;
- PIT-39 – dochody z nieruchomości.
Najbardziej interesującym dla nas jest PIT-11. PIT-11 to dokument, który każdy legalnie zatrudniony pracownik w Polsce otrzymuje od swojego pracodawcy raz do roku za rok poprzedni. Pracodawca jest zobowiązany do przesłania pracownikowi PIT-11 do końca lutego następnego roku. PIT-11 zawiera wszystkie dane o dochodach pracownika, jakie uzyskał w ciągu ostatniego roku, pracując u tego pracodawcy, a także informacje o odliczeniach od wynagrodzenia już zapłaconych z tytułu zaliczek na podatek dochodowy, ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.
Jeśli pracujesz w Polsce na podstawie podpisanej umowy o pracę lub umowy zlecenia, to w ciągu roku pracodawca sam dokonuje potrąceń z Twojego wynagrodzenia na poczet podatku od Twojej pensji. W rzeczywistości to właśnie te podatki stanowią różnicę między wynagrodzeniem netto (kwotą otrzymywaną przez pracownika) i brutto (kwotą uwzględniającą podatek od wynagrodzenia).Wszystkie te odliczenia podatku od wynagrodzeń nazywane są zaliczkami. Należy pamiętać, że zaliczki nie muszą zbiegać się co do grosza z wymaganym do zapłacenia podatkiem. Jeśli kwota zaliczki płacona przez cały rok od Twojej pensji będzie niższa, będziesz musiał zapłacić dodatkowy podatek. Jeśli większa, urząd skarbowy zwróci Ci pieniądze w ciągu 3 miesięcy od daty złożenia PIT. To właśnie w celu uzyskania wszelkich informacji o dochodach w danej firmie za miniony rok i wpłatach na zaliczki pracodawca przesyła pracownikowi PIT-11.
Następnie przechodzimy do PIT-37. PIT-37 to tak naprawdę zeznanie podatkowe, które należy wypełnić i złożyć do Urzędu Skarbowego w Polsce. PIT-37 jest wypełniany na podstawie dokumentu PIT-11 otrzymanego od pracodawcy. Do 30 kwietnia następnego roku należy złożyć wypełnione zeznanie podatkowe za rok poprzedni. Trzeba również pamiętać, że wypełniasz tylko jedno oświadczenie PIT-37, nawet jeśli pracowałeś w ciągu roku u różnych pracodawców i otrzymałeś kilka PIT-11.
Wypełniając deklarację PIT-37, będzie musiał wpisać imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer NIP pracodawcy itp. Tutaj wpisujemy także nazwę urzędu skarbowego, do którego składamy wniosek (odpowiedni dla miejsca naszego zamieszkania); rok podatkowy, którego deklaracja dotyczy. Na pierwszej stronie deklaracji wybieramy sposób opodatkowania oraz sposób prowadzenia gospodarstwa domowego (osobiście lub z małżonkiem).
Na kolejnych stronach wpisujemy informacje o dochodach zsumowanych na podstawie wszystkich otrzymanych od pracodawców deklaracji PIT-11.
Dużo pytań zgłaszanych jest do punktu nr 113. Jest on obliczany w sposób następujący: jeżeli podstawa obliczenia podatku jest mniejsza niż 85 528 zł, to 18% od sumy wpisanej w pkt. 112 minus 556 zł 02 gr; jeżeli podstawa obliczenia podatku jest większa niż 85 528 zł, to 1504 zł plus 32% od różnicy między podstawą obliczenia podatku oraz kwotą 85 528 zł. Dalej od kwoty otrzymanej odejmujemy sumę zmniejszającą podatek, która jest obliczana następnie: 556,02 zł- (556,02* (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł): 41 472 zł).
Autor : Aleh Alefirovich