Dobrowolna i bezinteresowna praca na rzecz organizacji i społeczeństwa to sposób na zdobycie nowych umiejętności, doświadczenia oraz znajomości. Kto wie, czy nawet nie odkrycie nowego hobby, a może zmiany kariery zawodowej? Coraz częściej ludzie angażują się społecznie, pro bono. Nasz ekspert – koordynator wolontariatu z Fundacji Grupy PKP radzi, jak rozpocząć pracę wolontariacką na rzecz organizacji non-profit.
WOLONTARIAT
Zanim zdecydujesz się, komu chcesz pomagać i w jakim zakresie, odpowiedz sobie na kilka ważnych pytań:
- Z kim łatwiej nawiązujesz kontakty? – wolisz pracować z dziećmi, rówieśnikami czy może z osobami starszymi? Kontakt z innymi, nieznajomymi osobami nie stanowi dla Ciebie problemu czy wolisz raczej pracować w biurowym zaciszu?
- Co chcesz robić jako wolontariusz/wolontariuszka? – chcesz pomagać
w nauce, rehabilitacji, opiece nad chorymi, niepełnosprawnymi czy może raczej wykonywać prace biurowe, informatyczne, opiekować się zwierzętami, czy działać na rzecz środowiska naturalnego? - Jak dużo czasu możesz poświęcić? – chcesz się zaangażować długoterminowo, czy może raczej szukasz pojedynczej akcji? Może szukasz możliwości działania tylko w wakacje, ferie zimowe albo w trakcie Twojego urlopu?
- Co potrafisz robić? – posiadasz uzdolnienia, zainteresowania, predyspozycje, doświadczenie, które możesz wykorzystać w konkretnym miejscu? Czy znasz języki obce? Może jesteś „złotą rączką” albo dobrze gotujesz? Pamiętaj, że wszystkie Twoje talenty mogą być wykorzystane poprzez wolontariat.
- Czego chcesz się nauczyć? –Wolontariat to nie tylko dawanie, ale także bardzo cenna praktyka, która umożliwia Ci zdobycie nowych kompetencji
i wiedzy. Jeśli chcesz wykorzystać wolontariat do nauki i zdobycia doświadczenia, to ważne jest, aby organizator Twojego wolontariatu wiedział czego oczekujesz.
W większości miejsc korzystających z pomocy wolontariuszy jest osoba odpowiedzialna za ich pracę. To koordynator wolontariatu pomoże Ci poznać wybraną placówkę – jej pracowników, mieszkańców, podopiecznych. Powie Ci, czego od Ciebie oczekuje i ustali dalszy przebieg działań.
Zapadła decyzja, więc czas na formalności. Bez nich nie możesz rozpocząć swojej pracy wolontariackiej.
Pierwsza zasada. Wszystkie warunki, na jakich będziesz wykonywać świadczenia, uzgadniasz razem z organizacją, z którą rozpoczynasz współpracę. Poniżej przedstawimy, jak jest to określone w prawodawstwie polskim. Jednak z pewnością podobne uregulowania prawne funkcjonują także w krajach zamieszkania Polaków na świecie. Niezależnie, gdzie mieszkasz, warto włączyć się w działania wolontariackie.
Oto jak przedstawia się sytuacja prawna wolontariuszy w Polsce : „Porozumienie o wykonywaniu świadczeń wolontarystycznych” jest wymagane w Polsce przez przepisy „Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie”.
W porozumieniu określone zostaną Twoje prawa, obowiązki, zakres pracy, czas odbywania wolontariatu oraz inne kwestie ważne dla Ciebie i organizacji. Jeżeli porozumienie między stronami będzie zawierane na okres 30 dni, może być zawarte
w formie ustnej lub pisemnej. Jeżeli jednak zawierasz z korzystającym umowę na okres dłuższy niż miesiąc lub na czas nieokreślony, porozumienie powinno być sporządzone pisemnie.
W każdej chwili możesz jednak żądać, aby treść ustnej umowy została przez korzystającego potwierdzona na piśmie. Porozumienie powinno także zawierać postanowienie o możliwości jego rozwiązania – oznacza to, że wolontariusz lub korzystający mogą rozwiązać umowę za wypowiedzeniem albo bez wypowiedzenia, na warunkach określonych w umowie. Jeżeli jednak przyczyny rozwiązania umowy nie zostały określone w porozumieniu, obie strony będą mogły dochodzić odszkodowania, gdyby jedna z nich poniosła szkodę wskutek wcześniejszego rozwiązania umowy.
Wolontariusz/ wolontariuszka– ich prawa
- macie prawo być poinformowanymi przez korzystającego o ryzyku dla zdrowia
i bezpieczeństwa, związanego z wykonywanymi przez Was świadczeniami; - macie również prawo być poinformowani przez korzystającego o wszystkich przysługujących Wam prawach i ciążących obowiązkach;
- macie prawo wykonywać świadczenia w higienicznych i bezpiecznych warunkach, a gdy okaże się to niezbędne, powinniście być wyposażeni
w odpowiednie środki ochrony osobistej; - możecie także, za zgodą korzystającego i na jego koszt, skorzystać ze szkoleń w zakresie wykonywanych przez siebie świadczeń;
- możecie powierzyć wykonanie swojego świadczenia innej osobie, która posiada niezbędne kwalifikacje do jego wykonania;
- w razie podróży służbowej, macie prawo do diety oraz zwrotu kosztów podróży; Uwaga! Możecie zwolnić korzystającego z tych obowiązków
w całości lub w części, ale wyłącznie w formie pisemnej pod rygorem nieważności; - korzystający może pokryć za Was wszystkie inne koszty poniesione w trakcie wykonywania Waszych świadczeń. Ostateczna decyzja w tej sprawie należy jednak do korzystającego;
- korzystający jest zobowiązany zapewnić Wam również ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków, a gdy nie jesteś objęty ubezpieczeniem zdrowotnym, możesz także uzgodnić z korzystającym, aby zapewnił ubezpieczenie zdrowotne (decyzja należy do korzystającego);
- na Waszą prośbę korzystający może wystawić pisemną opinię na temat Waszego wolontariatu.
Wolontariusz – jego obowiązki
- wolontariusz i wolontariuszka powinni posiadać kwalifikacje niezbędne do wykonywanych przez nich świadczeń, ale tylko wtedy gdy obowiązek posiadania takich kwalifikacji i spełnienia określonych wymagań wynika z odrębnych przepisów;
- jeżeli nie skończyliście 18 lat, powinniście przedstawić korzystającemu pisemną zgodę rodziców lub opiekunów na to, że będziecie wolontariuszami;
- masz obowiązek wykonywania zadań z należytą starannością;
- gdy wskutek Twojego działania korzystający lub osoba trzecia poniesie szkodę, będziesz musiał ponieść odpowiedzialność materialną za wyrządzone szkody. Dlatego też powinniście zadbać o to, aby korzystający ubezpieczył Cię od odpowiedzialności cywilnej. Uwaga! Jeżeli nie będzie chciał tego zrobić, pamiętajcie, że również sami możecie wykupić sobie takie ubezpieczenie!
Sytuacja prawna wolontariuszy w Polsce i na świecie jest szczegółowo omówiona w przepisach państw. Skorzystajmy zatem z przysługujących nam praw i zabezpieczeń i zróbmy coś dla innych ! Nie potrzeba mieć dużo czasu, by robić potrzebne rzeczy!
Autor : Katarzyna Matejak